Jak skutecznie chronić instalację elektryczną w sezonie burzowym – rola ograniczników przepięć typu 1+2

Jak skutecznie chronić instalację elektryczną podczas burz?

Wraz z nadejściem sezonu burzowego, kluczową kwestią staje się zabezpieczenie instalacji elektrycznych oraz urządzeń przed skutkami wyładowań atmosferycznych. Bardzo często instalatorzy decydują się na montaż ograniczników przepięć typu 1+2 (określanych również jako ograniczniki przepięć klasy B+C), niezależnie od specyfiki zagrożeń występujących w danym obiekcie. W niniejszym artykule omówimy, w jakich sytuacjach zastosowanie ograniczników typu 1+2 jest rzeczywiście niezbędne, oraz jaką rolę pełnią one w systemie ochrony przeciwprzepięciowej.

Rola ograniczników przepięć typu 1

Podstawowym zadaniem ograniczników przepięć, które przeszły testy klasy I (ograniczniki przepięć typu 1), jest zapewnienie ochrony przed skutkami bezpośredniego uderzenia pioruna. Ogranicznik ten ma za zadanie zredukować wartość przepięć z poziomu sięgającego nawet kilkudziesięciu kV do wartości odpowiadającej wytrzymałości udarowej urządzeń i elementów instalacji znajdujących się za ogranicznikiem

Zastosowanie ograniczników przepięć typu 1

Oczywistym przypadkiem zastosowania ograniczników przepięć typu 1 jest ochrona obiektów wyposażonych w instalację odgromową, gdzie stanowią one zabezpieczenie przed bezpośrednim oddziaływaniem prądu piorunowego. Nie jest to jednak jedyna sytuacja, w której wykorzystuje się tego typu ograniczniki. Część prądu piorunowego może przedostać się do instalacji elektrycznej również wtedy, gdy w pobliżu, na przykład domu jednorodzinnego, znajduje się wysoki obiekt, taki jak stacja antenowa. Wyładowanie w taki obiekt może spowodować, że część prądu piorunowego trafi do chronionego przez nas budynku.

Ponadto, jeśli budynek jest zasilany za pomocą przyłącza napowietrznego lub kablowego, a odległość od transformatora nie jest zbyt duża, zastosowanie ograniczników typu 1 do ochrony przed prądem udarowym również jest właściwe.

Dobór ograniczników przepięć z uwzględnieniem parametrów

Projektując system ochrony odgromowej dla obiektów o najniższym poziomie ochrony, do których często zaliczane są domy jednorodzinne (poziom ochrony odgromowej III i IV), zakłada się, że wartość prądu piorunowego nie przekroczy 100 kA. W uproszczeniu można przyjąć, że 50% tej wartości zostanie odprowadzone przez uziom do ziemi, a pozostałe 50% może przedostać się do instalacji elektrycznej. Z tego względu ograniczniki przepięć typu 1 firmy Schneider Electric charakteryzują się wartością prądu Iimp wynoszącą co najmniej 12,5 kA na biegun, co w przypadku 4 biegunów daje możliwość odprowadzenia 50 kA, czyli 50% zakładanej, całkowitej wartości prądu piorunowego.

Przy wyborze ogranicznika przepięć należy zwrócić szczególną uwagę na ten parametr. Parametr Iimp odnosi się do prądu odpowiadającego charakterystyce prądu piorunowego.

Ograniczniki typu 2 charakteryzują się również parametrami Imax oraz In, które odnoszą się do oddziaływań związanych z przepięciami łączeniowymi i nie oznaczają zdolności do odprowadzania prądu piorunowego.

W przypadku budynków mieszkalnych, takich jak domy jednorodzinne, bardzo popularne jest stosowanie ograniczników typu 1+2. Wynika to z faktu, że z rozdzielnicy głównej zasilane są obwody, do których podłączony jest sprzęt RTV i komputery (Rys. 4), a ochrona tych urządzeń wymaga zastosowania ograniczników przepięć wykraczającego poza możliwości samych ograniczników typu 1.

Ograniczniki iPRD1 12.5r (Rys. 5) doskonale sprawdzają się w typowych zastosowaniach w budownictwie mieszkaniowym, obejmujących:

budynki wyposażone w instalację odgromową,

budynki z przyłączem napowietrznym,

budynki znajdujące się w sąsiedztwie innych wysokich obiektów.

Do zalet serii iPRD1 12.5r należą:

Standardowe wykonanie w układzie 1+1 i 3+1 z iskiernikiem włączanym między przewody N oraz PE. Takie rozwiązanie zapewnia uniwersalność zastosowania zarówno w sieciach TN-S, jak i TT, wykorzystując zalety rozwiązań iskiernikowych w odprowadzaniu prądów piorunowych.

Wymienne wkładki, które umożliwiają wygodne odłączenie ogranicznika na czas pomiaru rezystancji izolacji, a także pozwalają na wymianę pojedynczych wkładek w przypadku uszkodzenia, bez konieczności wymiany całego urządzenia.

Optyczny wskaźnik uszkodzenia wkładki umieszczony na przedniej części urządzenia (biały/czerwony).

Styk sygnalizacyjny, umożliwiający łatwą realizację zdalnej sygnalizacji uszkodzenia.

Wartość prądu udarowego Iimp = 12,5 kA, dopasowana do obiektów o III i IV poziomie ochrony odgromowej.

Możliwość montażu po obróceniu o 180°, co pozwala na optymalizację pozycji montażowej i skrócenie długości przewodów połączeniowych.

TransferPact: Przełącz się na niezawodność

Ciągłość w dostawie energii elektrycznej to jeden z głównych priorytetów, stawianych nowoczesnym instalacjom elektrycznym.

Jak osiągnąć wysoką niezawodność zasilania?

Podstawowym rozwiązaniem jest zwiększenie liczby źródeł zasilania, między którymi następuje przełączanie w przypadku awarii jednego z nich. Aby to rozwiązanie spełniało oczekiwania, niezbędny jest szybki i niezawodny system przełączający, powszechnie zwany układem SZR. Doskonale tę rolę spełnić może TransferPact- układ do przełączania zasilania. Występuje on również w wersji ręcznej, ale do naszych zastosowań lepiej sprawdzi się wersja automatyczna.

Transferpact Active i Active Automatic to ciekawe rozwiązania, które w jednym module zawierają zarówno łączniki jak i automatykę sterującą. W ten sposób ograniczamy ilość miejsca wymaganą do montażu. Takie rozwiązanie poprawia równiez niezawodność, gdyż nie ma koniecznści łączenia ze sobą kolejnych elementów układu, przez co unikamy potencjalnych błędów montażowych.

W przypadku TransferPacta do wyboru jest przełączanie między dwoma źródłami: sieć – sieć lub sieć – agregat.

Poznaj więcej szczegółów